به وبلاگ یس خوش آمدید

کاووس سیدامامی (زادهٔ ۱۳۳۲ – درگذشتهٔ ۲۱ بهمن ۱۳۹۶)

فعال محیط زیست و دکترای جامعه‌شناسی

عضو هیئت علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق

استاد ارتباطات و مدیرعامل مؤسسه «حیات وحش میراث پارسیان» بود

که در ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ خبر درگذشت وی در زندان اوین به خانواده وی داده شد.

تحصیلات کاووس سید امامی
دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه اُرگان در آمریکا (۱۳۷۰)

فوق لیسانس جامعه‌شناسی از دانشگاه اُرگان در آمریکا (۱۳۶۷)

فوق لیسانس امور بین‌المللی از دانشگاه اوهایو در آمریکا (۱۳۵۵)

لیسانس جامعه‌شناسی از دانشگاه اوهایو در آمریکا (۱۳۵۴)

فعالیت های علمی کاووس سید امامی
سیدامامی بیش از ۳۹ کتاب فارسی و انگلیسی پیرامون اخلاق

علوم سیاسی، محیط زیست، فرهنگ و ملیت و علوم اجتماعی تألیف و تدوین کرده

و طرح‌های پژوهشی متعدد در زمینه آلودگی هوا، بحران‌های زیست‌محیطی

قومیت و هویت در دانشگاه و … انجام داده است.

واکنش قوه قضائیه به خبر مرگ کاووس سید امامی و قول بررسی فوری
غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه، روز دوشنبه (۲۳ بهمن/ ۱۲ فوریه)

ضمن تأیید خبر بازداشت شماری از فعالان محیط زیست در ایران گفت

که این افراد “به اتهام دادن اطلاعات طبقه‌بندی‌شده از مراکز حساس به سرویس‌های اطلاعاتی

بیگانه از جمله رژیم صیهونیستی و آمریکا” در روزهای گذشته

دستگیر شده‌اند و “برخی از آنها در بازداشت هستند”.

محسنی اژه‌ای همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره “خودکشی” کاووس سیدامامی

در زندان اوین گفت: «فرد مورد نظر شما جزو همان بازداشت‌شدگان بوده است

اما اینکه برای چه کسانی و به چه میزانی اتهامشان اثبات می‌شود

باید تا پایان بررسی‌ها و دادگاه صبر کرد».

او در مورد علت مرگ دکتر سیدامامی افزود: «من هم شنیده‌ام ایشان

خودکشی کرده‌اند، اما هنوز از جزییات آن اطلاع ندارم».

دستگاه قضایی ایران کمتر از دو هفته پس از بازداشت کاووس سیدامامی

اعلام کرد که این پژوهشگر و فعال ۶۴ ساله محیط زیست در زندان اوین خودکشی کرده است.

کاووس سیدامامی شهروندی دوتابعیتی (ایرانی ـ کانادایی) بود.

کاووس سید امامی کیست ؟

آثار ، مقالات و کتب تالیفی کاووس سید امامی
روش‌های مصاحبه برای پژوهش‌های سیاسی، کاووس سیدامامی، ناشر: دانشگاه امام صادق

انفاق و کمکهای بین‌المللی: رفتارهای حمایت‌گرایانه در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، کاووس سیدامامی (گردآورنده)، ناشر: دانشگاه امام صادق

اخلاق و محیط زیست (رهیافتی اسلامی)، کاووس سیدامامی (به اهتمام)، ناشر: دانشگاه امام صادق

پژوهش در علوم سیاسی: رویکردهای اثبات‌گرا، تفسیری و انتقادی، کاووس سیدامامی، ناشر: دانشگاه امام صادق

عصر تبلیغات: استفاده و سوءاستفاده روزمره از اقناع، آنتونی پراتکانیس، الیوت آرنسون، کاووس سیدامامی (مترجم)، محمدصادق عباسی (مترجم)، ناشر: سروش

اسلام در اروپا: سیاست‌های دین و امت (ترجمه)، تهران : انتشارات باز، ۱۳۸۰.

دیدگاه‌هایی دربارهٔ دگرگونی اجتماعی (ترجمه)، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۷۳.

دانشنامه بین‌المللی ارتباطات (جلد اول)، به ویراستاری ولفگانگ دنزباخ، گروه مترجمان، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق، ۱۳۹۰.

تحقیق در رسانه‌های جمعی، راجر ویمر، جوزف دومینیک، کاووس سیدامامی (مترجم)، ناشر: سروش

آینده ارزش‌ها، گروه مؤلفان و مترجمان ناشر: دانشگاه امام صادق

سیاست، دین و فرهنگ: مطالعه‌ای بین‌رشته‌ای، گروه مؤلفان، ناشر: دانشگاه امام صادق

نحوه خودکشی کاووس سید امامی
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس از برگزاری جلسه‌ای با حضور

نایب رئیس مجلس درباره مرگ کاووس سیدامامی در زندان اوین خبر داد.

نحوه خودکشی کاووس سید امامی

واکنش حسام الدین آشنا به مرگ کاووس سید امامی
حسام الدین آشنا، مشاور رئیس‌جمهور نیز در واکنش به در گذشت کاووس سید امامی
در زندان نوشت: نه جامعه شناسان دین خودکشی می کنند نه حامیان حیات وحش.
بازداشت کاوه مدنی ، فعال محیط زیست ، واقعیت یا شایعه ؟
همچنین محمود صادقی در توییتی گفته بود:
در جریان پیگیری‌هایم برای اطلاع از علت بازداشت فعالان محیط زیست
و چگونگی مرگ دکتر کاووس سید امامی، مطلع شدم دیروز کاوه مدنی
معاونت بین‌الملل، نوآوری و مشارکت اجتماعی فرهنگی
سازمان حفاظت محیط زیست نیز بازداشت شده است!
با این حال، علیزاده، مدیر روابط عمومی سازمان محیط ‌زیست می‌گوید
خبر بازداشت دكتر كاوه مدنى معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محيط زيست
صحت ندارد و ايشان تلفنى و تلگرامى با بنده تماس داشتند.
علت اطلاع رسانی دیر در خبر خودکشی سیدامامی
علت اطلاع رسانی دیر در خبر خودکشی سیدامامی
عباس عبدي در روزنامه اعتماد نوشت: خبر تاسف‌بار بود. ادعا شد كه

دكتر كاووس سيدامامي استاد دانشگاه امام صادق و فعال محيط‌ زيست در زندان خودكشي كرده است

در حالي كه جامعه و افكار عمومي از اصل بازداشت وي

كه بيش از دو هفته از آن گذشته بود آگاهي نداشت.

عباس عبدي در روزنامه اعتماد نوشت:
خبر تاسف‌بار بود. ادعا شد كه دكتر كاووس سيدامامي استاد دانشگاه امام صادق

و فعال محيط ‌زيست در زندان خودكشي كرده است، در حالي كه جامعه و افكار عمومي

از اصل بازداشت وي كه بيش از دو هفته از آن گذشته بود آگاهي نداشت.

خبر اين فوت به صورت غيررسمي و از سوي خانواده آن مرحوم اعلام شد

و بلافاصله نيز اطلاعيه دادستاني منتشر شد مبني بر اين كه

«گروهي از افراد مرتبط با يك پرونده جاسوسي شناسايي و دستگير شده‌اند

كه در قالب اجراي پرونده‌هاي علمي و محيط‌ زيستي نسبت به جمع‌آوري اطلاعات طبقه‌بندي كشور

در حوزه‌هاي استراتژيك اقدام مي‌كردند كه با هوشياري و رصد اطلاعاتي

يكي از نهادهاي امنيتي كشور دستگير و توسط دادستاني تهران بازداشت شده‌اند.»

اولين نكته اين است كه فرض مي‌كنيم همه اين اتهامات معقول باشد

و حتي در دادگاه نهايي نيز ثابت شود، در اين صورت بايد پرسيد كه

چرا از همان ابتداي بازداشت، اين موضوع اطلاع‌رساني نشده است؟

چرا خانواده‌هاي اين تعداد افراد نيز حاضر نشده‌اند كه اطلاع‌رساني كنند؟

طبيعي است كه چنين اتفاقي تقريبا غيرمعمول است، مگر آنكه گمان كرده باشند

يا اين باور به آنها القا شده باشد كه مساله به سرعت حل مي‌شود

واکنش دکتر عبدی به خبر مرگ کاووس سید امامی
و خواسته باشند كه خبر را منتشر نكنند. نكته دوم اين است كه چرا دادستاني درباره اصل فوت مرحوم سيدامامي

و علت آن به صورت مستقيم اظهارنظري نكرده است؟

مشكل مهم اين اتفاق تاسف‌بار در اين است كه تعداد زيادي از دانشجويان، استادان دانشگاه

و اشخاص ديگر با مرحوم سيدامامي ارتباط و مراوده داشته‌اند

و هيچگاه به ذهن آنها خطور نمي‌كند كه وي متهم به چنان اتهامي شود يا اينكه دست به خودكشي بزند.

منظور اين نيست كه اين اتهام و احتمال وقوع خودكشي براي هر متهمي به كلي رد شود

ولي آشنايان با ايشان ميان شناخت دقيق و تجربه فردي خود با ادعاي دادستاني تهران

طبيعي است كه اصل را بر درستي برداشت‌هاي خود قرار دهند

و نمي‌توانند همين طور ادعايي را بپذيرند كه خلاف عقل سليم

و برداشت اوليه خودشان است.

آيا اين به معناي رد قطعي ادعاهاي مطرح شده است؟
قطعا خير. ولي تا اين مرحله اعتمادي به اين ادعاها وجود ندارد.

چرا بايد ادعاهايي را پذيرفت كه حتي در اطلاع‌رساني اوليه تا اين حد مغشوش عمل شده است؟

متاسفانه فقدان اعتماد موجب مي‌شود كه حتي اگر ادعاها واقعي و درست هم باشد پذيرفته نشود.

در چنين اتهاماتي اگر خودكشي صورت گرفته باشد مي‌تواند دو معناي متعارض داشته باشد.

يا فرد عصباني از ايراد چنان تهمت ناروايي عليه خود است كه تحمل ادامه وضع را از دست مي‌دهد.

يا آنكه اتهام را وارد مي‌بيند و تحمل سرزنش‌هاي بعدي را ندارد.

بطور طبيعي كساني كه وي را مي‌شناسند حالت اول را محتمل مي‌دانند

مگر اينكه خلافش ثابت شود. ولي در فضاي بي‌اعتمادي چگونه چنين چيزي ثابت خواهد شد؟

چرا اعتماد به ويژه به چنين ادعاهايي وجود ندارد؟

اين نكته‌اي است كه مي‌خواهم در اين يادداشت به آن اشاره كنم.

بنيان اعتماد در جامعه مدرن بر امكان آزمون بي‌اعتمادي است!

مقاله روزنامه اعتماد در مورد مرگ دکتر کاووس سید امامی
به همين دليل طرفي كه نيازمند به اعتماد است هميشه اين امكان را فراهم مي‌كند

كه ما از طريق اطمينان‌خاطر پيدا كردن از رفتار او و صحت ادعاهايش از بي‌اعتمادي عبور كنيم

و به اعتماد برسيم. در جامعه جديد ما به ديگران و به حكومت خودمان اعتماد داريم

چون هرگاه بي‌اعتماد شويم، مي‌توانيم از طريق شيوه‌هاي مرسوم و در دسترس

درستي ادعا و رفتار طرف را آزمون كنيم. مردم جوامع توسعه‌يافته به ادعاهاي حكومت

و دولت خود و به ساير مردم اعتماد دارند و آنها را مي‌پذيرند

براي اينكه اگر در آن شك و ترديد كنند، راه‌هايي براي اثبات نادرست بودن اين ادعاها را دارند

بنابراين ما مشكلي نداريم كه ادعاهاي مطرح شده را بپذيريم

مشروط بر اينكه هميشه راه‌هايي براي رسيدگي به اينگونه ادعاها مستقل

از مجراي مدعي وجود داشته باشد. راهي كه اكنون در اختيار ما نيست.

تغییر در شیوه مواجهه دستگاه قضایی کشور با متهمان
واقعيت اين است كه دستگاه قضايي بايد در شيوه مواجهه خود با متهمان

به ويژه چنين متهماني تجديدنظر اساسي كند. در درجه اول مواجهه دستگاه قضايي

و دادستاني بايد كاملا شفاف و روشن باشد و اطلاع‌رساني لازم نيز صورت گيرد.

در همان زمان اقدام هم اطلاع‌رساني شود. در درجه بعد، بايد مساله وكيل را يك‌بار براي هميشه حل كرد.

اين بي‌معني است كه متهم نتواند از ابتدا وكيلي داشته باشد.

با توجيه اينكه مسائل امنيتي است، نمي‌توان وكلا را از مسير بازپرسي و دادرسي حذف كرد.

وكيل مهم‌ترين مجراي اثبات و رد ادعاهاي احتمالي است.

تمایز بین وکلا ، خوب یا بد
همچنين ايجاد تمايز ميان وكلا و خوب و بد يا خودي و غيرخودي كردن آنان

و غربالگري وكلا، هيچ كمكي به دادرسي عادلانه نمي‌كند.

ترس دستگاه قضايي از وجود وكيل كاملا بي‌مورد است.

ممكن است در مراحلي مانع از سرعت رسيدگي شوند

ولي اگر هم اين يك مشكل باشد، چندين نقطه قوت ديگر دارد كه اصولا قابل مقايسه با اين ضعف نيست

و مهم‌ترين آن همين مواقع است كه براي زنداني مشكلي پيش مي‌آيد. هيچ چيزي براي رسيدگي عادلانه

از سوي دستگاه قضايي، و تاييد و رد ادعاهاي آن بهتر

و موثرتر از وكالت بدون قيد و شرط و در تمامي مراحل دادرسي نيست.

و بالاخره مساله مهم رعايت حال خانواده‌ها است. اينكه يك يا چند نفر بازداشت شوند

و هيچ‌كس نداند كجا هستند و امكان تماس نيز نداشته باشند

نه قانوني است و نه اخلاقي. هدف چنين كاري جز فشار آوردن به متهم و خانواده او چيز ديگري نمي‌تواند باشد.

عوارض سوء آن بسيار بدتر از عوارض احتمالي است كه رسيدگي به اتهامات در فضاي قانوني و اخلاقي انجام شود.

در هر حال اميدواريم كه براي رفع بي‌اعتمادي نسبت به اتهامات

و اتفاق رخ داده در مورد مرحوم دكتر كاووس سيدامامي، مسيرهايي مستقل از مسير مدعي

براي رسيدگي باز شود و نيز با تغيير رفتار دادرسي، كه هيچ كمبود قانوني هم ندارد

راهي گشوده شود كه از اين پس شاهد اين اقدامات زيان‌بار به اعتماد نسبت به دستگاه قضايي نباشيم.